Molenmaatjes - molens in Nederland

De molen heeft een belangrijke rol gespeeld in de geschiedenis van onze samenleving. Met de onderstaande lessen kunnen de leerlingen op een boeiende manier meer leren over de verschillende soorten molens in Nederland.

De molen heeft een belangrijke rol gespeeld in de geschiedenis van onze samenleving. Met de onderstaande lessen kunnen de leerlingen op een boeiende manier meer leren over de verschillende soorten molens in Nederland.

De Korenmolen

Heb jij je wel eens afgevraagd hoe dat lekkere broodje in je hand gemaakt is? Vast wel. Heb jij je ook wel eens afgevraagd of mensen vroeger ook zulke lekkere broodjes aten? Het antwoord op die laatste vraag is ja. Of dat broodje net zo lekker smaakt als nu, dat weten we niet, maar we weten wel dat ze vroeger ook brood aten. Om brood te maken heb je meel nodig. Meel wordt gemaakt door graankorrels (tarwe, rogge, gerst) fijn te malen tot het meel is.

De Poldermolen

Vroeger was de grond in Nederland heel drassig. Het was erg moeilijk om op deze vochtige grond huizen te bouwen of bijvoorbeeld groenten te verbouwen. De grond moest dus droog gemaakt worden. Het water werd afgevoerd. Helaas ontstond er toen een nieuw probleem. De grond werd te droog en zakte in. De grond kwam dus nog lager te liggen. Nederland lag (en ligt) voor een groot deel lager dan de zee. Er was een hulpmiddel nodig om het water dat diep in de grond zat, weg te kunnen voeren. In de vijftiende eeuw kwam dat hulpmiddel: de poldermolen werd ontwikkeld. De eerste poldermolens schepten het water met een zogenaamd scheprad naar boven. Het scheprad ging draaien door de kracht van de wind.

De Watermolen

Molens zie je overal in Nederland. Als je aan een buitenlander vraagt wat er in Nederland te zien is zegt hij ‘molens’. Meestal bedoelen ze dan windmolens met draaiende wieken. Maar er zijn ook veel watermolens in Nederland. Die zijn wat minder opvallend. Vaak lijken het boerderijtjes of kleine gebouwtjes. Een windmolen draait door wind, een watermolen draait door water. Watermolens staan daarom vaak bij beekjes of rivieren. Sinds de invoering van stoommachines en elektriciteit zijn er veel watermolens afgebroken of omgebouwd tot een woonhuis.

De Molenmuis (groep 1 en 2)

Met het prentenboek De Molenmuis maken kleuters kennis met de windmolen. De muis, hoofdpersoon uit het prentenboek, beleeft zijn avonturen in een korenmolen. Ook ontdekken ze wat het werk van de molenaar inhoudt en dat de wind de wieken in beweging zet. Ze leren dat in korenmolen graan gemalen wordt tot meel waar de bakker dan brood van bakt. Dit meel kan ook gebruikt worden voor het bakken van pannenkoeken. De kinderen maken ook kennis met de molen als erfgoedlocatie.

 De geschiedenis van de molen | Eva

De geschiedenis van de molen | Eva

In de prehistorie gebruikte men bijvoorbeeld al maalstenen of wrijfstenen, waarmee met de hand graan tot meel gemalen werd. Dit noemt men ook wel een handmolen. Later ging men andere krachten gebruiken om een molen te laten malen. Eva is dol is op molenverhalen. Ze vertelt je alles over de geschiedenis van molens.
 Hoe werkt een molen? | Rutger

Hoe werkt een molen? | Rutger

Molens doen verschillende soorten werk. De twee grootste groepen molens zijn de poldermolens en de korenmolens. Maar er zijn ook molens die gerst tot gort kunnen pellen, hout zagen, papier maken, olie persen uit zaden en kleurstoffen vermalen. Rutger weet precies hoe een molen werkt. Ga met hem op ontdekkingsreis.
Knutselen en bakken | Linda

Knutselen en bakken | Linda

Linda doet spannende dingen en knutselt graag. Ze vindt het leuk om molenkoekjes te bakken. Maar je kan ook heerlijke molen pannenkoeken bakken! Bekijk de heerlijke recepten.
Filmpjes en mopjes | Jim

Filmpjes en mopjes | Jim

Jim is een echte grappenmaker. Hij is ook dol op leuke filmpjes over de molens. De Hollandsche Molen heeft vijf educatieve filmpjes ontwikkeld die aansluiten op de lesthema’s: werking van de molen in het algemeen, de korenmolen, poldermolen, watermolen en industriemolen.
De Hollandsche Molen

Meer informatie over De Hollandsche Molen

Vereniging De Hollandsche Molen zet zich sinds 1923 in voor het behoud van wind- en watermolens in Nederland. De Hollandsche Molen stelt gratis lesmateriaal beschikbaar aan basisscholen via de website Molenmaatjes. Elk jaar in het tweede weekend van mei vindt de Nationale Molendag plaats. In dit weekend draaien bijna alle molens van Nederland en zijn ruim 950 molens open voor bezoek. Tijdens Nationale Molendag organiseren veel molenaars extra activiteiten op en rond de molen.
Vereniging De Hollandsche Molen zet zich sinds 1923 in voor het behoud van wind- en watermolens in Nederland. De Hollandsche Molen stelt gratis lesmateriaal beschikbaar aan basisscholen via de website Molenmaatjes. Elk jaar in het tweede weekend van mei vindt de Nationale Molendag plaats. In dit weekend draaien bijna alle molens van Nederland en zijn ruim 950 molens open voor bezoek. Tijdens Nationale Molendag organiseren veel molenaars extra activiteiten op en rond de molen.

Gerelateerde leermiddelen

Ontdek meer leermiddelen met hetzelfde thema, deel- of vakgebied van Molenmaatjes - molens in Nederland

Les je dorst
Wereldoriëntatie
Met het online educatieplatform lesjedorst.nl ontdekken leerlingen waar kraanwater vandaan komt, hoe kraanwater gemaakt wordt, hoe belangrijk het is voor je lichaam, én waarom je er slim mee om moet gaan, nu en in de toekomst. Bij het thema ‘De toekomst van water’ ontdekken de leerlingen wat zij zelf kunnen doen om ervoor te zorgen dat kraanwater ook in de toekomst vanzelfsprekend blijft én wat de drinkwaterbedrijven hiervoor doen.

Les je dorst

Les je dorst
Doe-opdrachten Lente
Wereldoriëntatie
De boswachters van Staatsbosbeheer hebben opdrachten bij het thema lente verzameld, die de kinderen op school of in hun eigen omgeving kunnen doen. Al deze opdrachten zijn ontwikkeld door Stichting NatuurWijs die voor Staatsbosbeheer natuureducatie vorm geeft. Op de website van NatuurWijs staan meer dan 100 natuuropdrachten!

Doe-opdrachten Lente

Staatsbosbeheer
Lespakket over houden van huisdieren
Wereldoriëntatie
Kinderen willen vaak graag een huisdier. Maar er kan ook veel mis gaan bij het houden van huisdieren. Meer kennis over huisdieren en hun behoeften zorgt ervoor dat kinderen nu en in de toekomst op een verantwoorde manier met huisdieren om zullen gaan. Onderstaande lessen worden u aangeboden door het LICG. Het LICG is een onafhankelijke organisatie zonder winstoogmerk en biedt deskundige en objectieve informatie over alle soorten huisdieren. Er zijn twee opties 'Project huisdieren' en 'Les huisdieren'.

Lespakket over houden van huisdieren

LICG
Keten met kaas
Wereldoriëntatie
Stichting A-wareness zet zich ook in om de kennis over zuivel te vergroten. Wij vinden het belangrijk dat kinderen en volwassenen weten waar hun voedsel vandaan komt. Welke weg heeft de kaas afgelegd voordat het op je boterham ligt? Speciaal voor dit doel hebben wij het educatieve spel ‘Keten met Kaas’ ontwikkeld. ‘Keten met Kaas’ brengt kinderen spelenderwijs in aanraking met de kaasketen. Het spel laat zien wat er op de boerderij van de melkveehouder gebeurt, hoe kaas wordt gemaakt en wat er verder nog allemaal gebeurt voordat kaas op je boterham ligt.

Keten met kaas

Stichting A-wareness
Doe-opdrachten voor in de tuin
Wereldoriëntatie
Op deze pagina vind je maar liefst 75 doe-opdrachten! Sommigen zijn specifiek voor in een bepaald seizoen zoals wintertrucjes of paardenbloemjam maken. Andere kun je het hele jaar door gebruiken zoals liniaalsafari en een kompas maken.

Doe-opdrachten voor in de tuin

Staatsbosbeheer
Beleef de Lente
Wereldoriëntatie
Kijk live mee in de nesten van vogels en zie dingen die je anders nooit ziet! Via de webcam zie je hoe kuikens uit het ei kruipen, gevoerd worden en opgroeien. Je ziet ze voor het eerst vliegen, maar ook als de jongen ruzie hebben, zit jouw klas op de eerste rij! Van alle bijzondere momenten worden aparte clipjes gemaakt. Zo kun je alles rustig terugkijken op een later tijdstip.

Beleef de Lente

Vogelbescherming
Meer informatie over accountvoordelen

Maak een gratis account op basisonderwijs.online en profiteer van de extra voordelen.

Copyright 2025 Portalengroep

Cookie-instellingen

Wij gebruiken cookies alleen voor het weergeven van video's van externe platforms zoals YouTube en Vimeo.